Obok wystawy #NOW, spotkanie autorskie to kolejny mocny punkt programu Rybnickiego Festiwalu Fotografii i Szkoły Filmowej w Łodzi, która w tym roku świętuje Jubileusz 75-lecia oraz 30-lecie Fotografii.

Zapraszamy na spotkanie poświęcone książce PHOBOS EX MACHINA autorstwa Ewy Ciechanowskiej i Artura Urbańskiego!

Książka "Phobos ex Machina" wprowadza widza w doświadczenie manipulacji. Tytuł odwołuje się do klasycznej mitologii greckiej, gdzie Phobos symbolizuje boga strachu. Natomiast pojęcie "Deus ex Machina" wywodzi się z greckiej tragedii, opisując sytuację, gdy specjalna machina sprowadzała na scenę postacie bóstw, zmieniając bieg wydarzeń. "Phobos ex Machina" odnosi się do wywoływanego lęku, który przekształca nasze przekonania i wpływa na nasze działania. Opierając się na teoriach dotyczących podwójnego procesu, można stwierdzić, że nasze osądy moralne są efektem rywalizacji między dwoma rodzajami myślenia: szybkim, emocjonalnym i automatycznym oraz powolnym, intelektualnym i opartym na refleksji. "Phobos Ex Machina" prowadzi odbiorcę przez zarówno emocjonalne, jak i intelektualne doświadczenie. Dane i obrazy zostały starannie ułożone, tworząc spójną narrację, która próbuje oddać całościowy obraz rzeczywistości, sugerując, że drzewa mogą stanowić poważne zagrożenie dla ludzi, wynikające z ich natury. Powszechnie uważa się drzewa za symbole niewinności i dobroci, zdobywając szacunek i przychylność na całym globie. Co by się stało, gdybyśmy wnikliwie przeanalizowali statystyki zgonów związanych z drzewami? Co byśmy odkryli, badając ich potencjalną podejrzaną aktywność, tajemniczą komunikację? Czy może powinniśmy zacząć odczuwać lęk w obliczu drzew? Nawet najbardziej neutralne zdjęcia upadłych drzew, opatrzone wyselekcjonowanymi faktami, sugerują kontekst związany z tragedią i śmiercią. Kto jest ofiarą upadających drzew w parku? Czy ludzie, których zagraża spadający pień lub gałąź, czy też samo drzewo jako żyjący organizm? Czy wina leży po stronie drzewa, które przygniotło samochód, czy może w huraganowym wietrze spowodowanym przez zmiany klimatyczne spowodowane emisją spalin? Odpowiedzi, które nasuwają się na myśl, mogą być mylące.

Zastosowane w książce mechanizmy wpływu na percepcję rzeczywistości stanowią realne zagrożenie dla demokratycznego społeczeństwa. W ostatnich latach wiele istotnych wydarzeń zostało znacząco ukształtowanych za pośrednictwem działań podejmowanych w mediach społecznościowych. Najskuteczniejsze kampanie były spersonalizowane, oparte na zgromadzonej wiedzy o naszych zwyczajach, potrzebach i obawach. Algorytmy prezentujące treści wpływają na nasze przekonania, wzmacniając je lub osłabiając, co zakłóca naszą percepcję rzeczywistości oraz wpływa na wybory, które są później przez nas uważane za niezależne decyzje. 
Wystawę "Phobos Ex Machina" zaprezentowano w głównym programie Triennale Fotografii w Hamburgu w 2018 roku, na Biennale Fotografii w Porto w 2019 roku oraz w galerii Ogrodowa 8 w ramach Fotofestiwalu w Łodzi w 2021 roku. Jako artyści nie mamy bezpośredniego wpływu na otoczenie, możemy jednak tworzyć sytuacje, dzięki którym otwiera się przestrzeń do refleksji i komunikacji. Jak ujął to Afredo Jaar: „Rzeczywistości nie można sfotografować ani przedstawić. Możemy tylko stworzyć nową rzeczywistość”. W albumie, który mają Państwo przed sobą, projekt „Phobos ex Machina” zyskuje zupełnie nową formę. Niezmiennie jednak stanowi zaproszenie do refleksji nad istotą naszych obaw i lęków.

Książka w księgarni Wydawnictwa Szkoły Filmowej w Łodzi: ksiegarnia.filmschool.lodz.pl/phobos-ex-machina.html

Spotkanie: 9 września, sobota godz. 14:00 Zabytkowa Kopalnia Ignacy - Szyb Kościuszko, Rybnik 
Pełen program: festiwal.rybnik.pl/program